Gmina turgielska – stolica Zielnej i skarbiec dziedzictwa kulturowego rejonu

Republika Pawłowska, Anna Krepsztul, Wilkiszki, kościół w Taboryszkach, stara droga do Oszmian, kaplica Feliksa de Valua, piękne krajobrazowe pagórki i Mereczanka – to wszystko gmina turgielska.

Gminę turgielską tworzy 66 wsi. Jadąc jej drogami widać, jak we wsiach budują się nowe domy. Zdaniem starosty gminy Wojciecha Jurgielewicza, do rodzinnych stron z Wilna powracają młode rodziny, żeby budować tu własne domy, sporo jest zauroczonych miejscowymi krajobrazami przybyszy z innych zakątków Litwy.

O dobrobyt gminy starosta Wojciech Jurgielewicz dba od 1995 roku. Niemałe doświadczenie starosty pozwala rozwiązywać codzienne problemy, troszczyć o stan dróg, ulic, mienia publicznego itp.

- Społeczność gminy turgielskiej, to ludzie tolerancyjni, sumienni, optymistycznie nastawieni – to nasze bogactwo. Jak by trudno nie było, zawsze są cierpliwi i wyrozumiali, śpieszący na pomoc. Zawsze możemy na nich liczyć. W gminie mamy osoby, które nie tylko troszczą się o swoje środowisko zamieszkania, ale też pomagają przy organizacji różnorodnych imprez, wspierają wszelkie inicjatywy starostwa. Utrzymujemy dobre kontakty z rolnikami i przedsiębiorcami, którym jesteśmy wdzięczni za wszelaką pomoc i wsparcie – mówi starosta gminy Wojciech Jurgielewicz.

Mieszkańcy

Duże oparcie dla starosty – sołtysi. Jest ich siedem. To dynamiczni i pracowici ludzie, pełni inicjatywy. Na terytorium starostwa działają dwie aktywne wspólnoty – turgielska i taboryska. Ostatnia wiele działa w zakresie zachowania pamięci i spuścizny malarki ludowej Anny Krepsztul. Ponadto miejscowi mieszkańcy pięknie spędzają czas upiększając własne środowisko – w centrum Taboryszek został urządzony skalniak z wieloletnimi roślinami i krzewami ozdobnymi. Dzięki aktywnej działalności wspólnoty turgielskiej organizowane są wycieczki poznawcze – na przykład w tym roku członkowie wspólnoty zwiedzili Auksztotę. Sołtys wsi Wilkiszki Józef Puszklewicz z własnej inicjatywy ustanowił krzyż na cmentarzu we wsi Skwirańce. Zdaniem starosty Wojciecha Jurgielewicza, każda inicjatywa społeczna jest godna pochwały, dlatego starostwo stara się dostrzec zasługi mieszkańców i wesprzeć ich działalność, chociażby poprzez zakup sadzonek jak to miało miejsce w Taboryszkach.

W centrum Taboryszek został urządzony skalniak z wieloletnimi roślinami	Krzyż na cmentarzu we wsi Skwirańce

Mieszkańcy Turgiel zwiedzili Centrum Europy

Infrastruktura

Gmina turgielska – to 66 wsi i ponad 85 km żwirówek, a w okresie zimowym odśnieża się blisko 120 km dróg. Starosta zauważa, że sieć dróg na terytorium gminy jest bardzo gęsta i intensywnie eksploatowana. W ciągu ostatnich lat zostało odnowionych 20 km dróg żwirowanych, ponadto systematycznie odbywa się grejderowanie i profilowanie nawierzchni. Do ważnych inwestycji zalicza się 3-kilometrowy remont drogi we wsi Wilkiszki, odnowienie prawie 2-kilometrowego odcinka drogi we wsi Postawy. W ubiegłym roku kapitalnego remontu dokonano na 4-kilometrowym odcinku drogi w Bygirdach, tak samo wybudowano 1300-metrowy odcinek drogi w Najdunach. Odremontowano też 1 km drogi w Wiktoryszkach. Remontu asfaltu dokonano we wsi Taboryszki na ulicy Skarbka – Warzyńskiego i ulicy Szkolnej. W Turgielach zaasfaltowano odcinek ulicy Brzostowskiego i ulicy Majowej. Nawierznię asfaltową ułożono także na drodze wiodącej w kierunku Oszmiany. Przed kilkoma laty w Tugielach przy ulicy Cichej wybudowano parking. Jego powstanie wywodzi się z placów urządzenia w tym miejscu ronda. Przed kilkoma dniami został także zaasfaltowany dojazd do Republiki Pawłowskiej.

Droga we wsi Bigirdy	Najduny
Wilkiszki	Najduny
Turgiele	Taboryszki
Taboryszki, ul. Skarbka – Warzyńskiego	Taboryszki, ul. Szkolna
W Tugielach przy ulicy Cichej wybudowano parking	Taboryszki, droga w kierunku Oszmiany

Zaasfaltowany dojazd do Republiki Pawłowskiej	Odrestaurowany most w Mereczu

Na terytorium gminy dokonano też poszerzenia bądź urządzenia ulicznych systemów oświetleniowych. Oświetlenie jest urządzone w 12 miejscowościach z największą liczbą mieszkańców. Przez gminę wije się piękna Mereczanka, wiec nic dziwnego, że jest tu aż 12 mostów. W roku 2016 został odrestaurowany most w Mereczu. Mówiąc o pracach wodociągowo – kanalizacyjnych, to dotyczą one Turgieli i Taboryszek.

Linia oświetleniowa w Taboryszkach, ul. Kościelna	Oświetlenie w Malachowcach
Oświetlenie w Pasiekach II	Terytorium przyszłego cmentarza w Taboryszkach

Do zakresu obowiązków starostwa należy też dogląd cmentarzy. Tutaj jest ich 5, a ogólna powierzchnia liczy 9,28 ha. Dwa cmentarze są niedziałające, 3 – czynne. Istniejący problem dostarczania wody na cmentarz starostwo rozwiązało poprzez ustawienie pojemników. Aktualnie trwają prace nad poszerzeniem terytorium cmentarza w Taboryszkach: naprzeciwko istniejącego cmentarza jest ogradzane terytorium przyszłego miejsca spoczynku.

Najbliższe plany starostwa dotyczą radości małych mieszkańców Turgiel. Już jest podpisana umowa na urządzenie placyku zabaw przy ulicy Nowej.

Najważniejsze inwestycje

W Gimnazjum im. P. K. Brzostowskiego prawie co roku dokonuje się prac remontowych, stworzone są warunki do świadczenia wychowania przedszkolnego. Zdaniem starosty, są to inwestycje ciągłe, wpływające na siebie nawzajem. W najbliższym czasie planuje się uporządkowanie terytorium gimnazjum.

Gimnazjum im. P. K. Brzostowskiego	Sala Imprez w Turgielach

Prawie rok remontowana Sala Imprez w Turgielach już w najbliższym czasie ma przyjąć odwiedzających i zaproponować im różnorodność imprez kulturalnych. W 1940 roku wybudowanym budynku dotychczas odbywały się remonty kosmetyczne, a zapotrzebowanie było ogromne. Tutaj aktywnie działa zespół ludowy „Turgielanka”, strefa młodzieżowa, organizowane są imprezy, spotkania. Po wielu latach Sala Imprez przybrała absolutnie nowy wygląd. Po pierwsz, wysokiej jakości scena, na której ułożono odporną na dźwięk nawierzchnię jesionową, zmodernizowano oświetlenie, a na ścianach i suficie zamontowano płyty akustyczne, pochłaniające hałas i polepszające absorbcję dźwięku. Organizowane przez pracowników Sali Imprez przedsięwzięcia odwiedzający będą mogli oglądać siedząc w wygodnych, współczesnych krzesłach. Wejście do Sali i jej podstawowe pomieszczenia są dostosowane dla osób niepełnosprawnych. Ponadto, osoby, mające kłopoty ruchowe będą mogli wejść na scenę za pomocą urządzonego tu podnośnika. Realizowany przez samorząd rejonu solecznickiego projekt ma na celu poprawę jakości życia społeczności gminy turgielskiej, promowanie ich inicjatyw – w tych pomieszczeniach zostaną stworzone warunki do spędzania czasu wolnego i samorealizacji mieszkańców.

Kultura

Gmina turgielska – to stolica Zielnej rejonu solecznickiego. Co roku święto gromadzi nie tylko mieszkańców gminy, ale też okolicznych miejscowości, gości z Wilna, Polski. Pielęgnująca miejscowe tradycje impreza nie odbywa się bez udziału zespołu pieśni i tańca „Turgielanka”, działającego tu od 27 lat. Występy „Turgielanki” są szczególne, reprezentujące starodawne spotkania mieszkańców – - wieczoryny, w repertuarze zespołu są też obrazki z różnorodnych świąt wiejskich - dożynek, wesela, a składa się na nie przedstawienie dawnych obyczajów, pieśni, przypowiastek. Dlatego na scenie zawsze jest obecny kołowrotek, ubijacz masła, druty i nicie, a w tle – stary piec z kotem. Wszystko tak, jak kiedyś wyglądała wiejska izba.

Zielna w Turgielach, na scenie zespół "Turgielanka"	Zielna w Turgielach
Anna Krepsztul	Muzeum Malarki Ludowej Anny Krepsztul
Muzeum krajoznawcze w Gimnazjum  im. Pawła Ksawerego Brzostowskiego	Muzeum krajoznawcze w Gimnazjum  im. Pawła Ksawerego Brzostowskiego

W Taboryszkach działa Muzeum Malarki Ludowej Anny Krepsztul, gdzie są eksponowane jej obrazy i rękodzieła. Turyści chętnie odwiedzają to miejsce, organizowane są też plenery malarskie.

W Gimnazjum im. Pawła Ksawerego Brzostowskiego w Turgielach od wielu lat działa muzeum krajoznawcze, w którym duża uwaga jest skierowana na utrwalenie historii i dziedzictwa Republiki Pawłowskiej.

Gmina turgielska jedna z najbardziej kulturowo bogatych gmin rejonu solecznickiego. Republika Pawłowska, dworek w Wilkiszkach, kapilca Feliksa de Valua, kościół w Taboryszkach – to cenne zabytki dziedzictwa kulturowego. Przed kilkoma laty staraniami samorządu rejonu solecznickiego został odrestaurowany dworek w Wilkiszkach, aktualnie przygotowuje się wniosek na realizację II etapu projektu w celu utworzenia w nim centrum młodzieżowego. Z kolei na terytorium kompleksu byłej Republiki Pawłowskiej prowadzone są prace renowacyjne lodowni. Jest to najlepiej zachowany budynek słynnej posiadłości Brzostowskiego.

Republika Pawłowska	Dworek w Wilkiszkach

Kościół w Taboryszkach	Lodownia w Pawłowie

Przedsiębiorczość, rolnictwo

Starostwo gminy turgielskiej utrzymuje dobre kontakty z miejscowymi przedsiębiorcami. Tutaj sukcesywnie prowadzą swoje gospodarstwa Ryszard Ławcel, Zbigniew Michajłowski, Gienadij Kolendo, Czesław Olszewski, Aleksande Werszałowicz, Zbigniew Michałowski i inni, rozwijający swoją działalność również na terytorium sąsiedniego rejonu wileńskiego. Tereny gminy turgielskiej, to mało zalesione powierzchnie, co stwarza rolnikom dodatkowe możliwości. W ostatnich latach powierzchnia nieuprawianych nadziałów ziemi zmalała do minimum, porządkowane i przygotowywane do zasiewów są porośnięte krzewami grunty.

„Jeśli kupować sadzonki, to tylko w Pasiekach” – twierdzą miejscowi mieszkańcy. Od 2006 roku tu działa przedsiębiorstwo Antanasa Lektutisa, hodujące i sprzedające sadzonki kwiatów i innych roślin.

Współpraca

Współpraca międzynarodowa – jedna z mocnych stron starostwa. Utrzymywane są ścisłe kontakty z Powiatem Warszawskim Zachodnim, aktywnie współpracuje się z Zespołem Szkół Nr 11 Warszawa Praga, gminami Szemud i Łuzino. Podstawowa dziedzina współpracy – wymiana młodzieży i pomoc społeczna. Tak samo rozwijają się kontakty z gminą Merecz w rejonie orańskim. Ta współpraca ma wymiar symboliczny, gdyż dwie gminy łączy Mereczanka – w Turgielach rzeka bierze swój początek, a w Mereczu kończy się.

Co roku na Zielną do Turgiel przybywają partnerzy gminy	Dzieci gminy turgielskiej zwiedzili Sejm RP

Dożynki w Gminie Szemud

Do Turgiel wiedzie kilka dróg – z Jaszun, Rudaminy, Miednik, Taboryszek, Kamionki. Wszystkie je łączy jeden piękny szczegół – przyjeżdżając z dowolnej strony przybysz widzi wieże miejscowego kościoła. Wzniosły, majestatyczny i osobliwy kościół codziennie spotyka powracających z pracy swoich mieszkańców lub z daleka wita przybywających do Turgiel gości.