Odnowiony krzyż na grobie powstańców styczniowych w Macelach

11 maja br. na cmentarzyku w Starych Macelach na zbiorowym grobie powstańców styczniowych stanął odnowiony krzyż.
Inicjatorem odnowienia krzyża oraz  jego wykonawcą jest miejscowy rzeźbiarz Edward Kurkianiec. O prace porządkowe na cmentarzu i w okolicy zadbała młodzież Gniazda Towarzystwa Gimnastycznego ,,Sokół“, działającego przy Szkole Średniej im. Elizy Orzeszkowej w Białej Wace.

Stare Macele - dziś już zaliczana do zanikających wieś, wtopiona w Puszczę Rudnicką. Miejscowość ta jest miejscem historycznym, miejscem znaczonym wydarzeniami sprzed półtora wieku. W 1863 roku obok Macel doszło do krwawej potyczki powstańców z żołnierzami rot carskich, podczas której zginęło 22 powstańców. Pochowano ich na cmentarzu w Starych Macelach, postawiono dębowy krzyż.

 

W tym roku obchodzimy 150. rocznicę Powstania Styczniowego. 123 lata Polska, Litwa, Białoruś, część Ukrainy były pod zaborem trzech mocarstw. Wiekowa niewola, w jaką popadły Ziemie Obojga Narodów, chęć zrzucenia jarzma zaborców była impulsem do kolejnych powstań narodowych. Powstanie było wielkim zrywem narodowo - wyzwoleńczym przeciwko rosyjskiemu zaborcy. Wybuchło 22 stycznia 1963 roku i trwało do późnej jesieni 1964 roku. Swym zasięgiem objęło Królewstwo Polskie, ale również ziemie zabrane – Litwę, Białoruś, część Ukrainy. W ciągu 15 miesięcy siły walczące stoczyły 1229 bitew i potyczek, z czego około 1000 w Królewstwie, około 300 na Litwie  i 30 na Rusi. W tym zrywie bezbronnego narodu z całą potęgą carską wzięło udział ponad 100 tysięcy obywateli.

 

W Puszczy Rudnickiej stacjonowało wiele oddziałów powstańczych. W potyczce z karatielami koło Starych Macel oddziałem powstańców dowodził Sendek. Przeciwko niemu walczył porucznik Arbuzow na czele żołnierzy lejb-gwardii Pawłowskiego pułku. Arbuzow zginął, Sendek zwyciężył. Koło Starych Macel pozostały krzyże, cmentarz częstokroć zwany jest cmentarzykiem powstańców.

Patriotyzm polski w poprzednich wiekach był jednoznaczny z gotowością oddania życia za wolną Ojczyznę. Powstanie zostało stłumione, ale duch narodowowyzwoleńczy nigdy nie wygasł.

 

Uzyskaliśmy w Europie opinię romantycznych bojowników. Na przestrzeni dziejów symbolami miłości do Ojczyzny będą Kościuszko, Pułaski, Dąbrowski, ale również Traugutt, Narbutt, Rafał Kalinowski, bracia Dalewscy - ci właśnie bracia, którzy przyszli na świat w zaścianku Kunkulka koło Zawiszańców.

- Mamy prawo być dumni z naszej tysiącletniej historii i kultury narodowej i dajemy temu świadectwo –oto dekalaracje młodocianych Sokołów, pracujących przy  montowaniu i ustawianiu krzyża na zbiorowym grobie powstańców w Starych Macelach.