Pałac w Jaszunach pięknie otwarty!

Jeden z najpiękniejszych zabytków Ziemi Solecznickiej, Wileńszczyzny i Litwy - Pałac Balińskich w Jaszunach - jest dostępny dla zwiedzających. Uroczyste zakończenie ponad 2-letniej rewitalizacji - z udziałem mera rejonu solecznickiego Zdzisława Palewicza, władz samorządowych, dostojników państwowych, licznych gości oraz mieszkańców - odbyło się 12 września br.

- Jesteśmy świadkami historycznego wydarzenia. Pałac otwiera swoje podwoje. Ziemia Solecznicka i cała Litwa odzyskały piękną budowlę o ciekawej historii i szlachetnym przeznaczeniu. Pałac – to też symbol naszej godnej obywatelskiej postawy, symbol naszego sukcesu. To, że jesteśmy świadkami tego wydarzenia, to efekt działania wielu ludzi. Wszystkim, kto przyczynił się do rewitalizacji obiektu gorąco dziękuję – powiedział mer rejonu solecznickiego Zdzisław Palewicz podczas uroczystości otwarcia pałacu Balińskich w Jaszunach.

 

 

Otwarcie obiektu jest wydarzeniem, na które czekało się prawie dwa dziesięciolecia. Pałac Balińskich w Jaszunach śmiało można nazwać perełką rejonu solecznickiego. Uważany za jeden z najważniejszych obiektów turystycznych w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat nie miał szczęścia. Ocalony w czasie wojny, zaczął niszczeć w czasach sowieckich, kiedy przejęła go na własność administracja znajdującego się w pobliżu sowchozu. W 1996 roku zabudowania pałacowe przeszły w ręce władz rejonu solecznickiego. Od tej pory samorząd zabiegał, bez skutku, o jak najszybszą rekonstrukcję niszczejącego pałacu. Środki na jego remont przyznano dopiero w 2009 roku. Pech chciał, że rząd, który pierwotnie wyasygnował odpowiednią kwotę, w ostatniej chwili wycofał się z projektu dofinansowania. Zaczęły się kolejne składania wniosków, podań i próśb. Natarczywość i stanowczość władz samorządowych w zakresie pozyskiwania pieniędzy i przekonywania urzędników ministerskich o konieczności rewitalizacji jaszuńskiego dworku została ukoronowana sukcesem. Na początku 2013 roku została podpisana umowa o rozpoczęciu I etapu projektu „Renowacja i dostosowanie do potrzeb turystycznych obiektu dziedzictwa kulturowego rejonu solecznickiego - dworu w Jaszunach”. Rekonstrukcja dwukondygnacyjnego pałacu w stylu późnego klasycyzmu, wzniesionego w 1828 roku według projektu Karola Podczaszyńskiego, rozpoczęła się w tym samym roku. Prace badawcze, archeologiczne i budowlane wykonała ZSA „Ekstra statyba”, która wygrała przetarg.

Za współpracę w realizacji projektu odnowy pałacu Balińskich mer rejonu Zdzisław Palewicz serdecznie dziękował premierowi Algirdasowi Butkevičiusowi oraz byłemu premierowi Andriusowi Kubilusowi, ministrom gospodarki Evaldasowi Gustasowi i Rimantasowi Žiliusowi, a także innym dostojnikom państwowym. Dyplomy z podziękowaniem za pomoc i wsparcie w toku renowacji obiektu mer rejonu Z. Palewicz wręczył Posłowi do Parlamentu Europejskiego Waldemarowi Tomaszewskiemu, posłowi na Sejm RL Leonardowi Talmontowi, poseł na Sejm RL Ricie Tamašūnienė, dyrektor Departamentu dziedzictwa kulturowego przy Ministerstwie Kultury RL Dianie Varnaitė, dyrektorowi IP „Lietuvos paminklai“ Vydmantasowi  Drumsta, kierownik technicznemu projektu architektor Aście Meškauskienė, dyrektorowi administracji samorządu rejonu solecznickiego Józefowi Rybakowi, radnemu Bolesławowi Daszkiewiczowi, dyrektorowi UAB „Ekspobalta“ Sauliusowi Valiusowi, dyrektorowi generalnemu UAB „Ekstra statyba“  Valentinasowi Veževičiusowi, kierownikowi prac UAB „Ekstra statyba“ Laurinasowi Paulikasowi, członkom wspólnoty wiejskiej w Bujkach Danasowi i Aurelii Arlauskasom.

 

 

 

Wstążkę symbolizującą otwarcie pałacu przecięli mer rejonu solecznickiego Zdzisław Palewicz, doradca premiera Vilius Kavaliauskas, europarlamentarzysta Waldemar Tomaszewski, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego przy Ministerstwie Kultury RL Diana Varnaitė, dyrektor generalny UAB „Ekstra statyba“  Valentinas Veževičius. Pałac poświęcili ksiądz proboszcz parafii solecznickiej dziekan Wacław Wołodkowicz i ksiądz probosz parafii jaszuńskiejTadeusz Aleksandrowicz.

 

 

O tym, jak wielkim osiągnięciem władz samorządowych jest renowacja pałacu Balińskich mówił poseł do Parlamentu Europejskiego Waldemar Tomaszewski, który zaznaczył, że samorząd nie tylko dołożył wielu starań merytorycznych, ale też wniósł znaczący wkład finansowy do projektu.

- Na dzisiejsze święto najbardziej zasłużyliście wy – mieszkańcy rejonu. Przed 12 laty gremialnie poparliście przystąpienie Litwy do Unii Europejskiej i właśnie nasza wsplna Europa wydzieliła 70 proc. pieniędzy na tą słuszną inwestycję. Cieszymy się również, że 1 marca wybraliście tak mocno dbającą o was władzę z panem merem Zdzisławem Palewiczem na czele – powiedział W. Tomaszewwski.

Gratulacje z okazji otwarcia obiektu złożył też doradca premiera Vilius Kavaliauskas.

- Serce się cieszy widząc, jak odradzają się dworki na Litwie. Dziś kolejny taki obiekt – pałac w Jaszunach. Projekt był bardzo ambitny, tym nie mniej został pięknie zrealizowany. Życzę, aby ten pałac był pełen życia, kultury, miał własną duszę – mówił podczas uroczystości doradca premiera Vilius Kavaliauskas.

W swoim pozdrowieniu dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego przy Ministerstwie Kultury RL Diana Varnaitė przypomniała, że w tym roku na Litwie do użytku zostało oddanych szcześć dworków. Tymczasem dyrektor zaakcentowała swoje doświadczenie współpracy z samorządem rejonu solecznickiego.

- Chciałabym podkreślić uwagę władz samorządowych w stosunku do obiektów dziedzictwa kulturowego. Pałac w Jaszunach. dworek w Wilkiszkach, pałacyk w Wersoce, ruiny Republiki Pawłowskiej – to obiekty historyczne, które zostały odrenowowane bądź są porządkowane. Dziękuję władzom za te starania na rzecz zachowania naszego dziedzictwa kulturowego – powiedziała D. Varnaitė.

 

Koszty renowacji pałacu w Jaszunach wyniosły 2,39 mln euro, w tym 780 tys. euro - to wkład solecznickiego samorządu. W odnowionym pałacu można będzie organizować imprezy kulturalne, konferencje, będą sale muzealne i kawiarnia. Samorząd Rejonu Solecznickiego podpisał umowę z Uniwersytetem Wileńskim. Dzięki tej współpracy urządzona zostanie ekspozycja muzealna, pokazująca historię Jaszun jako zamiejskiej rezydencji profesorów Uniwersytetu Wileńskiego. W końcu XIX wieku dwór w Jaszunachbył ośrodkiem myśli naukowo - kulturalnej.Gościli tu Stanisław Jundziłł, Ignacy Domeyko, Tomasz Zan, Antoni Edward Odyniecoraz inne wybitne osobistości życia publicznego.

Jednym z wielu znanych gości zabytkowego dworu był też Juliusz Słowacki, który w Jaszunach przeżywał swoją nieodwzajemnioną miłość do Ludwiki Śniadeckiej. W ten sposób w jaszuńskim parku pojawiła się „polanka Juliusza Słowackiego”. Młody Juliusz posadził tu brzozę, a akcja I aktu „Kordiana” rozgrywa się właśnie w Jaszunach.

Dziś możemy rozkoszować się nie tylko urokami XIX-wiecznego pałacu, ale i przejść się ścieżkami pięknie odrenowowanego zabytkowego parku.

Podczas otwarcia pałacu wszyscy mogli obejrzeć odrestaurowane pomieszczenia, zapoznać się z eksponatami miejscowego muzeum, zrobić pamiątkowe zdjęcia z aktorami w strojach tamtej epoki. Oprócz dawki dobrej muzyki na którą złożyły się występy solistki Gabrieli Vasiliauskaitė, Państwowego Chóru „Vilnius” pod kierownictwem dyrygenta ArtūrasaDambrauskasa, kwartetu smyczkowego Zbigniewa Lewickiego, Orkiestry Kameralnej św. Krzysztofa pod batutą Donatasa Katkusa, a także recytacji Dariusza Bereskiego. Publiczność czekało też piękne widowisko – pokaz tańczącej fontanny.

 

 

 

 

 

 

Irena Kołosowska