Rusza rekonstrukcja pałacu Balińskich w Jaszunach

Rusza rekonstrukcja pałacu Balińskich w Jaszunach

30 października br. dyrektor administracji samorządu rejonu solecznickiego Bolesław Daszkiewicz i dyrektor generalny SA „Panevėžio statybos trestas“ Dalius Gesevičius podpisali umowę o wykonaniu prac rekonstrukcyjnych pałacu Balińskich w Jaszunach. W podpisaniu umowy wzięli też udział p. o. kierownika wydziału inwestycji administracji samorządu Natalia Dienisienko, dyrektor „Genranga” - wileńskiej filii SA „Panevėžio statybos trestas“ Artūras Norkus oraz kierownik projektu Alvydas Černys.

Prace rekonstrukcyjne pałacu Balińskich w Jaszunach rozpoczną się już w listopadzie i zgodnie z projektem będą trwały 30 miesięcy. W ciągu tego okresu zostanie odrestaurowany budynek pałacu, przeprowadzone sieci inżynieryjne, uporządkowana część terytorium parku. Koszta projektu szacuje się na 8732009 litów.

W sierpniu br. odbył się przetarg na wyłonienie wykonawcy prac restauracyjnych. Zleceniobiorcą wykonania projektu została SA „Panevėžio statybos trestas”. Kosztorys prac oszacowano na 8602402,24 Lt. Na realizację projektu samorząd solecznicki ma zapewnioną pomoc finansową Unii Europejskiej w wysokości 4500000 Lt oraz z budżetu państwowego Republiki Litewskiej – 500 000 Lt. Reszta kosztów realizacji projektu musi być pokryta z budżetu rejonu.

Pierwsze kroki ku renowacji pałacu Balińskich w Jaszunach samorząd solecznicki podjął jeszcze w 2005 roku, kiedy to z wykorzystaniem środków z funduszu strukturalnego PHARE została opracowana dokumentacja techniczna rekonstrukcji pałacu. Projekt techniczny uzyskał wówczas aprobatę w Ministerstwie Gospodarki Litwy oraz w europejskich funduszach strukturalnych. Jednak trafił na listę obiektów oczekujących finansowania.

W grudniu 2005 roku Rada zatwierdziła projekt rekonstrukcji jaszuńskiego pałacu. Projekt rekonstrukcji pałacu w miasteczku nad Mereczanką został podzielony na trzy etapy. Na I etapie planuje się restaurować pałac, na II etapie uporządkować terytorium kompleksu pałacowego i parku, na III etapie dokonać renowacji oficyny.

27 sierpnia br. Rada samorządu rejonu solecznickiego podjęła decyzję o dofinansowaniu projektu rekonstrukcji pałacu Balińskich w Jaszunach. Zgodnie z decyzją Rady na realizację projektu „Restauracja oraz dostosowanie do potrzeb turystycznych dworu jaszuńskiego – obiektu dziedzictwa kulturowego rejonu solecznickiego“ z budżetu samorządu rejonu solecznickiego postanowiono wyasygnować 3967828,28 Lt jako wkład wnioskodawcy.

Jaszuny są jednym z najstarszych osiedli na terenie rejonu solecznickiego. Rola Jaszun jeszcze bardziej wzrosła po zbliżeniu się Balińskich ze Śniadeckimi. Michał Baliński w 1820 roku dnia 14 maja zawarł związek małżeński z Zofią Śniadecką, córką profesora Jędrzeja Śniadeckiego i bratanicą profesora, emerytowanego rektora Uniwersytetu Wileńskiego Jana Śniadeckiego. Młodzi zamieszkali w Jaszunach. W 1824 roku ustępujący ze służby państwowej Jan Śniadecki postanowił zamieszkać w Jaszunach. W tym samym roku rozpoczęto budowę nowego murowanego pałacu według projektu prof. Karola Podczaszyńskiego, pracami kierował Michał Baliński. Budynek w stylu późnego klasycyzmu ukończono w 1828 roku. Była to budowla dwukondygnacyjna, bez podmurowania. Pałac miał 35 pomieszczeń. Uroczysta przeprowadzka do nowo wybudowanego domu odbyła się 24 czerwca 1828 roku. Prócz pięknego pałacu w sąsiedztwie powstały utrzymane w podobnym stylu budynki gospodarcze. Z czasem naokoło pałacu powstał, liczący 2 ha powierzchni, piękny park krajobrazowy, zasadzony 30 gatunkami drzew.

Rewitalizacja zespołu dworskiego w Jaszunach będzie polegać na adaptacji założenia centrum turystycznego z funkcjami wystawienniczą, hotelową, gastronomiczną, konferencyjną i rekreacyjną. Jest to szansa nie tylko uratowania zabytku, ale również przywrócenia całemu rejonowi jego kulturowego, historycznego znaczenia i nadanie mu nowej roli jako produktu turystycznego zapoczątkowującego wzrost konkurencyjności tego zakątka Litwy. Realizacja projektu przyczyni się do wzrostu atrakcyjności regionu oraz ekonomicznej aktywności jego mieszkańców, poprawiając ich standard życia.

Irena Kołosowska