Wystawa o wieszczu i jego poemacie „Pan Tadeusz”

W piątek, tzn. 4 stycznia br., uczestnicy spotkania literackiego pn. „W Ojczyźnie serce me zostało… – czyli „Zawsze z Adamem i Marylą” mieli okazję obejrzeć wystawę „Litwo, Ojczyzno moja... Adam Mickiewicz i jego poemat „Pan Tadeusz” w Muzeum Narodowym – Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie.

Na wystawie prezentowanych jest ponad 250 unikalnych eksponatów ze zbiorów około 30 polskich i litewskich instytucji muzealnych.

Miło powitał nas uśmiechnięty przewodnik i „podróż” rozpoczęliśmy od biografii Adama Mickiewicza. Wyruszyliśmy do Zaosia i Nowogródka, kroczyliśmy ulicami – tak bardzo ukochanego przez wieszcza – Wilna, wstąpiliśmy na Uniwersytet Wileński, gdzie okazaliśmy się wśród tak licznego grona przyjaciół poety: Czeczot, Jeżowski, Lelewel, Zan, bracia Śniadeccy. Salon Salomei Słowackiej-Bécu i krzesło, na którym siadywał Mickiewicz. Następnie Kowno, Bolcieniki…, Maryla Wereszczakówna – wielka, niespełniona miłość i… „precz z mego serca! I serce posłucha”. Jeszcze wtedy młody poeta miał nadzieję, że „serce posłucha” i wyzwoli się z tej – nieszczęśliwej dla niego i jakże szczęśliwej dla literatury polskiej – miłości. Jego „serce nie posłuchało” i do końca życia żadna z kobiet nie potrafiła mu jej zastąpić. Potem klasztor Bazylianów w Wilnie, Krym, Moskwa, Petersburg, Drezno, Paryż, Lozanna, Rzym, Konstantynopol.

Wiemy, że Adam Mickiewicz pozostawił ogromną i zróżnicowaną spuściznę literacką. „Litwo! Ojczyzno moja!” – te słowa zna na pamięć każdy z nas już od najmłodszych lat. Zaczynają one najważniejsze dzieło poety, jedyne w swoim rodzaju, niemające odpowiednika w literaturze, tzn. epos „Pan Tadeusz”.

Wchodzimy do następnej sali i zanurzamy się w tło wydarzeń poematu: uczta, polowanie, grzybobranie… Z portretów spoglądają na nas postacie: Soplica, Sędzia, Stolnik, Tadeusz, Zosieńka, Telimena, Wojski, Jankiel. Wydawało się, że z zaświatów słyszymy głos Podkomorzego „Poloneza czas zacząć!”.

Dalej jest przedstawiony historyczny kontekst poematu. To rozbiory Rzeczypospolitej Obojga Narodów, insurekcja kościuszkowska, Konstytucja 3 Maja, Napoleon oraz powstanie listopadowe.

Oglądamy różne wydania poematu. Okazuje się, że nigdy dotąd niepokazywany na Litwie rękopis „Pana Tadeusza” stanowi kluczowy obiekt wystawy.

Były także zajęcia edukacyjne, podczas których mogliśmy własnoręcznie „nadrukować” portret Mickiewicza oraz wysłuchać opowiadań o sarmatach, tzn. jaki prowadzili tryb życia, jak się ubierali, przestrzegali zwyczaje i dobre maniery.

Romantyczna wędrówka, stanowiąca kolejny rys biografii poety, została zakończona. Opuszczając Pałac Wielkich Książąt Litewskich, raz jeszcze upewniliśmy się, co miał na myśli nasz wieszcz pisząc:

Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie.

Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,

Kto cię stracił? Dziś piękność twą w całej ozdobie

Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.

Panno Święta, co jasnej bronisz Częstochowy

I w Ostrej świecisz Bramie! (...)

Serdecznie dziękujemy Samorządowi Rejonu Solecznickiego, że mogliśmy odbyć tę wspaniałą „podróż” śladami Mickiewicza.

W imieniu wszystkich uczestników
polonista Gimnazjum im. A. Krepsztul w Butrymańcach
Edyta Jasielonis